جوانان کربلا
1- عباس بن علي (عليه السلام): پدرش اميرالمؤمنين (عليهالسلام) ، مادرش فاطمهامالبنين و کنيهاش ابوالفضل است. «عباس» جواني دلاور، زيبا و بلندبالا بود. وقتيکه سوار اسب ميشد، پاهايش به زمين ميرسيد. او علاوه بر مزاياي جسمي، از نظر ملکات روحي و کمالات نفساني نيز بعد از برادرش امام حسين (عليهالسلام) در ميان همه جوانان و رجال اهلبيت (عليهالسلام) نظير نداشت. ايشان در جنگهاي صفين و نهروان در رکاب پدر بزرگوارش مشارکت داشت. به خاطر سيماي جذاب و نورانيش، او را «قمر بني هاشم» ميخواندند و به خاطر آوردن آب به خيمهها «سقا» لقب يافت.
امام سجاد (عليهالسلام) ميفرمايد: «خدا رحمت کند عمويم را که جان خويش را در راه برادرش فدا کرد تا آنکه دست هايش قطع شد. خداوند دو بال به او داده است که به وسيله آن با فرشتگان در بهشت پرواز ميکند. چنانکه خداوند براي جعفر بن ابيطالب قرار داده است».
وقتي که امام حسين (عليه السلام) بر بالين خون آلود حضرت عباس (عليه السلام) حاضر شد، فرمود: الان انکسر ظهري و لست حيلتي.[17]
حضرت ابوالفضل در کربلا سي و چهار ساله بود.
2- علي بن حسين، امام زين العابدين (سجاد) (عليهالسلام): در حادثه کربلا بيست و دو ساله بود و آنروزها بيمار بود. همين بيماري نيز باعث گرديد که وي از خطر کشته شدن نجات يابد و دودمان پيامبر (صلي الله عليه و آله) در روي زمين باقي بماند.
حضرت امام سجاد (عليهالسلام) مصائب و مشکلات و اذيتهاي بسياري را تحمل کرد و با سخنرانيها و افشاگريهايي در مجالس عبيدالله زياد و يزيدبن معاويه، باعث زنده نگاه داشته شدن عاشورا و به لرزه در آمدن پايههاي حکومت اموي گشت.
دوران زندگي آن حضرت را ميتوان به دو بخش خلاصه کرد:
الف- بيست و دو سال ملازمت با پدر بزرگوارش.
ب- سي و پنجسال دوران امامت، يعني دشوارترين دوران خفقان حکومت امويان، که آنحضرت در سختترين شرايط به وظيفه امامت ادامه داد و عاليترين معارف و اخلاقيات و امور سياسي و اجتماعي را در لباس دعا بيان فرمود.
حضرت امام سجاد (عليهالسلام) بنابر قول مشهور در بيست و پنج و به قولي دوازده محرم سال نود و پنج هجري قمري به وسيله هشام بن عبد الملک در سن حدود پنجاه و شش سالگي به شهادت رسيد.
3- علي بن الحسين (علي اکبر عليه السلام): پدرش امام حسين (عليه السلام)، و مادرش ليلي دختر ابي مره بود.
ايشان به علي اکبر معروف بود و از حيث شجاعت و نبوغ، بهترين يادگار جدش علي بن ابيطالب بود و از لحاظ چهره زيبا و تناسب اندام و خوي نيکو و گفتار نغز از همه کس به جد بزرگوارش، رسول اکرم (صلي الله عليه و آله) شبيهتر بود. نخستين شهيد از بني هاشم در روز عاشورا بود که جسد مبارکش قطعه قطعه گرديد و نزديکترين شهيدي است که در کنار امام حسين (عليهالسلام) دفن شده است. سن او را از هيجده سال تا بيست و هفتسال نقل کردهاند.